DE BUITENMOLEN IN 1721.

Beschrijving van De Buitenmolen uit 1721;

(vertaling Bijlage 1 DE HERTOGELIJKE WIND- EN ROSMOLEN BUITEN ZEVENAAR pagina 35 t/m 37) 

De windkorenmolen gelegen buiten de stad Zevenaar.

Pachter Peter Creutz

Algehele beschrijving

De molen bestaat uit een dikke ronde bakstenen toren. Ervoor ligt op twee gerenoveerde bakstenen muren een nieuwe brug van eiken planken. De lengte is aan de voorzijde 35,75 voet en de breedte van de toren tot de voorzijde is 13 voet. Aan de voorzijde ligt van de ene muur naar de andere een dikke eiken balk, die in het midden door een eiken paal met twee schoren wordt ondersteund. Deze paal staat op een eiken klos die op een stenen poer ligt. Op de balk liggen onder de planken zeven eiken ribben. Van het ene einde van de brug tot het andere ligt rondom de toren een aarden wal in plaats van een stelling. Aan de buitenkant zitten tegen de meelzolder twaalf ankers, tegen de korenzolder zes ankers en onder de kap 13 kruisankers. De kap is met spanen gedekt en nog niet zo lang geleden gerepareerd maar op een aantal plaatsen alweer slecht.

Speciale beschrijving

Onder de brug door kom je in de zogenaamde Hel.

Hel

De oude eiken deur is aan de buitenzijde overdwars met peppelen planken betimmerd en met twee gehengen en een Schaltschloss beslagen. In de muur zitten twee klauwduimen en een klinkneus met twee ogen. Binnen is aan de linkerkant een bakoven in de torenmuur met een rookkanaal door de muur. Hierboven zijn twee middelzolders. De onderste van oude dennen planken die op zes dennen ribben liggen. Hieronder ligt een zwakke dennen dwarsbalk met hieraan een luik zonder gehengen. De tweede middelzolder van oude eiken planken die liggen op zes eiken ribben, waarvan er twee gebroken zijn en onderstut worden. De luchtgaten die zich onder bevinden zijn dichtgemetseld, behalve het luchtgat in het midden, dat van twee ijzeren staven en twee dwarsstaven voorzien is. Buiten tegen de toren klim je langs een oude bouwvallige eiken trap, met 24 driehoekige treden en een leuning naar de meelzolder.

Meelzolder

De meelzolder waarvan de diameter 16 voet en 11 duim is wordt afgesloten door een dubbele eiken deur, beslagen met twee gehengen een Schaltschloss en klink. In de muur zitten twee klauwduimen en een klinkneus met een oog. De zolder van oude eiken planken die hier en daar gerepareerd zijn ligt op vier eiken balken. De beide luchtgaten zijn met twee oude eiken luiken dicht gemaakt, waarvan er één van een geheng voorzien is de andere drie echter ontbreken. Het lichtwerk en de pasbalk zijn nieuw. De windas en het gaffelrad zijn versleten. De molfsterkist en het molfstervat zijn eigendom van de molenaar evenals het kastje in de muur. Rechts is een stookplaats met schoorsteen door de muur. Daarnaast staat een oude eiken trap met elf treden en gelaste leuningen. Door een opening, voorzien van een met twee gehengen beslagen luik, klim je naar de korenzolder.

Korenzolder

De korenzolder waarvan de diameter 19 voet en 10 duim bedraagd, is voorzien van een vloer van eiken planken op vier eiken balken. Voor het ophijsen en neer laten van zakken is er een opening, afgesloten door een deur van dennen planken die is beslagen met twee gehengen en een klink en aan de buitenzijde voorzien van eiken dwarsplanken. In de torenmuur zitten twee klauwduimen en een klinkneus met een oog. Voor de drie vensters hangen peppelen luiken waarvan er twee met twee ijzeren gehengen en een houten klink en de derde met twee houten gehengen en een houten klink. In de muur van elk venster zitten twee klauwduimen en een klinkneus. De meelring, steenkuip en kuipdeksel zijn versleten, het kaar,de schoe en de maalbak echter in redelijke toestand. De spilbalk, de steunderbalk, de koppelbalk en de voeghouten bevinden zich in bruikbare toestand, de windpeluw is echter versleten. Het Asrad dat anno 1700 nieuw gemaakt is en de steenspil zijn in redelijke toestand. Hetzelfde geld voor de praam en hals, de praambalk is echter versleten. De as is in goede toestand en voor aan de kop voorzien van vier ijzeren banden, bij de schenen twee, bij het asrad twee en bij de pen twee ijzeren banden. Een borststuk is nog goed het andere echter versleten. De kruiring is in schlechte toestand, en met acht ijzeren bouten aan blokkelen bevestigd. De rollenwagen is slecht, de rollen echter nog bruikbaar. De kuip met de keerschijven en de overring zijn in schlechte toestand, de kruivloer echter bruikbaar. Een kruirondsel is in orde het andere heeft een gebroken as. De drie stormkettingen hebben elk onderaan een ijzeren pin. Twee zijn er bovenaan het voeghout met haken bevestigd, de derde is er met een touw aanvast gebonden. De eerste stormketting heeft 15 schakels en is 8,5 voet lang, de tweede 14 schakels en lang 8 voet en 3 duim, de derde 14 schakels en lang 7 voet. In de torenmuur zitten 6 ijzeren ogen in houten blokkelen om de stormketting aan te bevestiggen, er ontbreken er echter 10.

Die Selbe bestehet ausz einen dicken runden und von Ziegel Steinen auffgefurhten Thurn,

De molen bestaat uit een dikke ronde bakstenen toren.

da fur ist eine auff zwey renovirten ziegelsteineren Mauren......

Ervoor ligt op twee gerenoveerde bakstenen muren......

..... rings um den Thurn herumb ist ein Wall auffgeworffen, welcher anstatt eines Umbgangs dienet.

..... ligt rondom de toren een aarden wal inplaats van een stelling.

......und unter die Kappe 13 Kreutzanckers.

......en onder de kap 13 kruisankers.

Zur rechten ist ein Camin durch die Maur gefuhret

Rechts is een stookplaats met schoorsteen door de muur

Zum auff und niederlassen der Sacke ist eine Thur,

Voor het ophijsen en neerlaten van zakken is er een opening

In der Maur jeden Fensterlochs.....

In de muur van elk venster.....

..... stecken 2 daum Haacken und eine klincke Nasze.

..... zitten twee klauwduimen en een klinkneus.

Deel deze pagina