GESCHIEDENIS VAN DE HERTOGELIJKE KLEEFSE KORENMOLEN DE BUITENMOLEN.

De Buitenmolen is een bouwwerk uit de renaissance. Kenmerkend is de in kruisverband gemetselde molentoren. Ondanks het gebruik van grote bakstenen die niet allemaal hetzelfde formaat hebben, is het metselwerk zeer regelmatig en zijn de voegen voorzien van een dagstreep. Op enkele plaatsen bevinden zich metseltekens op de toren. In een beschrijving van de molen uit 1721 lezen we dat buiten tegen de meelzolder 12 ankers zitten, tegen de korenzolder 6 en 13 kruisankers onder de kap. Al met al moet dit een indrukwekkend aanzicht hebben opgeleverd. Verder lezen we dat het molengedeelte of gaande werk nog hetzelfde is als bij de oude middeleeuwse torenmolens. Het gaande werk is evenals het binnenste gedeelte van de molentoren en de ankers (op drie na) niet bewaard gebleven. Op architectuurgebied zijn de ontwikkelingen hier dus sneller gegaan dan op molengebied. Dit is verklaarbaar wanneer we weten dat in 1549 de Italiaanse renaissance architect Alessandro Pasqualini (1493-1559) wordt benoemd tot bouwmeester van Gulik, Kleef en Berg. In deze functie geeft hij vaak adviezen en is verantwoordelijk voor vele bouwprojecten in alle hertogelijke landen. Alessandro Pasqualini wordt opgevolgd door zijn zonen en kleinzonen. Belangrijke bouwwerken zijn de citadel van Gulik en de uitbreiding van het slot Hambach, beiden uitgevoerd in kruisverband. Wie van de Pasqualinis De Buitenmolen gebouwd heeft zal archiefonderzoek misschien nog eens aantonen. Wel kunnen we concluderen dat De Buitenmolen pas na 1549 gebouwd is. Met de bouw van de nog in wild- of middeleeuwsverband gemetselde Binnenmolen zal voor 1549 begonnen zijn. Samenvattend kunnen we stellen dat De Buitenmolen een belangrijke plaats inneemd in de Nederrijnse en Nederlandse bouwgeschiedenis.

E.B.  

Kruisverband.

De dagstreep in de voegen is nog steeds te zien.

Metseltekens.

Oog van één van de ankers tegen de meelzolder.

Een ankerstaaf is binnen nog te zien.

Een van de drie nog aanwezige kruisankers onder de kap.

De oudste nog bestaande windmolen van Nederland is de Grafelijke Berghse Korenmolen van Zeddam. Dit is een mooi voorbeeld van een middeleeuwse torenmolen.

Signature van Alessandro Pasqualini.

De citadel van Gulik.

Oosttoren van slot Hambach.

De nog in wild- of middeleeuwsverband gemetselde Binnenmolen.

Deel deze pagina